ปานามาได้สถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกับจีนตั้งแต่สมัยปลายราชวงศ์ชิง จนถึงช่วงที่จีนมีการก่อตั้งเป็นสาธารณรัฐในปี 1949 ปานามาก็ยังคงรักษาความสัมพันธ์กับจีน ความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นนี้ส่งผลไปถึงความช่วยเหลือซึ่งกันและกันในกรณีต่างๆ อาทิเช่น ชาวจีนรุ่นแรกที่เดินทางถึงปานามา เพื่อช่วยสร้างทางรถไฟและขุดคลองปานามา และ การร่วมมือกับประชาชนปานามาในการต่อสู้เพื่อเรียกคืนอธิปไตยเหนือคลองปานาทั้งหมดนี้ล้วนแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่าประชาชนสองประเทศมีการรักษาความสัมพันธ์กันมาเสมอ
ช่วงเวลาหนึ่งปีครึ่งที่ผ่านมา ความสัมพันธ์ระหว่างจีนและปานามามีจุดเริ่มต้นที่เข้มแข็งมาก โครงการความร่วมมือด้านต่าง ๆ เกิดขึ้นจำนวนมากและเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว นำประโยชน์ที่เป็นรูปธรรมแก่ประชาชนของสองประเทศ โดยผู้นำสองประเทศได้ร่วมกันวางแผนการพัฒนาความสัมพันธ์สองประเทศ ซึ่งปัจจุบัน จีนเป็นคู่ค้าใหญ่อันดับสองของปานามา เป็นประเทศใหญ่อันดับแรกในการส่งสินค้าที่จำเป็นให้แก่เขตการค้าเสรีโคลอน และเป็นผู้ใช้บริการคลองปานามารายใหญ่อันดับสองของโลก ภายใต้กรอบความร่วมมือ “หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง” จีนและปานามาได้ลงนามข้อตกลงความร่วมมือด้านต่าง ๆ เช่น เศรษฐกิจ การค้า การเงิน กิจการทางทะเล การบินพลเรือน การท่องเที่ยว วัฒนธรรม และการศึกษา ธุรกิจและองค์กรการเงินของจีน มีส่วนร่วมในหลายโครงการความร่วมมือกับปานามา สร้างโอกาสการทำงานให้กับประชาชนในท้องถิ่น ตัวอย่างเช่น โครงการเมืองโคลอนสุขสวัสดิ์ ที่จีนช่วยปานามาสร้างขึ้น เพื่อช่วยรับรองความปลอดภัยของชาวเมืองโคลอนอย่างมีประสิทธิภาพ ศูนย์การประชุมและนิทรรศการอามาดอร์ ที่เป็นสถานที่สำหรับการจัดมหกรรมแสดงสินค้านานาชาติในปานามา และผลิตผลทางการเกษตร เช่น เนื้อวัว สับปะรด ผลไม้เขตร้อนต่าง ๆ และผลิตภัณฑ์อาหารทะเลของปานามา
นอกจากนี้รัฐบาลปานามาได้เสนอโครงการช่วยปานามาสร้างศูนย์การศึกษา “เมืองแห่งความหวัง” ทางภาคตะวันตกของปานามา ซึ่งอยู่ในขั้นตอนการพิจารณาของจีน โดยมีเป้าหมายให้การศึกษาแก่นักเรียนท้องถิ่น ซึ่งจะช่วยปรับปรุงสภาพแวดล้อม และคุณภาพการศึกษาในท้องถิ่นให้ดีขึ้น จีนได้ดำเนินโครงการคลินิกเคลื่อนที่ เพื่อให้บริการรักษาพยาบาลฟรีแก่สตรีที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ห่างไกลความเจริญในปานามา สถาบันขงจื๊อแห่งแรกในปานามาได้เปิดทำการสอนอย่างเป็นทางการ เส้นทางบินตรงสายแรกเชื่อมจีน-อเมริกากลางได้เปิดทำการบินอย่างเป็นทางการ ปานามากลายเป็นประเทศเป้าหมายการท่องเที่ยวสำหรับนักท่องเที่ยวจีน
ปานามา เป็นประเทศที่มีความเข้มแข็งในการเชื่อมต่อกับพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วโลก ในปัจจุบัน ปานามากำลังเร่งขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ระบบการขนส่งแห่งชาติปี 2030 เพื่อพัฒนาปานามาให้เป็นศูนย์กลางด้านการขนส่งระดับโลก โดยยุทธศาสตร์นี้สอดคล้องกับ “หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง” ของจีนเป็นอย่างมาก ซึ่งจีนและปานามา เป็นหุ้นส่วนความร่วมมือที่เป็นธรรมชาติในการพัฒนา “หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง” ปานามาได้กลายเป็นประเทศแรกในลาตินอเมริกา และแคริบเบียนที่ลงนามบันทึกช่วยจำกับจีนในความร่วมมือ “หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง” โดยทั้งสองประเทศได้ร่วมมือเสริมการเชื่อมโยงยุทธศาสตร์การพัฒนา เพื่อสร้างความผาสุขแก่ประชาชนทั้งสองประเทศ
ด้านเศรษฐกิจ
ความสัมพันธ์ทางด้านเศรษฐกิจของจีนกับปานามามีมาอย่างยาวนาน ซึ่งมีการรักษาความสัมพันธ์กันมาโดยตลอด เนื่องจากปานามามีความโดดเด่นทางภูมิศาสตร์ที่เชื่อมต่ออเมริกาใต้กับอเมริกาเหนือ และเชื่อมสองมหาสมุทร (แปซิฟิกกับแอตแลนติก) หรือเรียกว่าเป็น “สี่แยกของโลก” ที่จะเปิดประเทศสู่ภายนอก ซึ่งเป็นลักษณะพิเศษทางเศรษฐกิจ โดยเฉพาะเขตการค้าเสรีโคโลน (Colón) ที่อยู่ฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติก ซึ่งเป็นเขตการค้าเสรีใหญ่ที่สุดของโลกตะวันตก และเป็นเขตการค้าเสรีใหญ่อันดับที่สองของโลก อีกทั้งจีนเป็นประเทศผู้ส่งสินค้ารายใหญ่สุดของเขตการค้าเสรีโคโลน โดยในช่วงปี 2017 จีนได้นำเงินทุน โทรคมนาคม สิ่งอำนวยความสะดวกขั้นพื้นฐาน และเทคโนโลยีวิทยาศาสตร์เข้ามาที่ปานามา และได้สร้างโอกาสการทำงานให้กับประชาชนในท้องถิ่น นอกจากนี้ ในช่วงปีที่ผ่านมา จีนได้เปิดเที่ยวบินไปยังประเทศปามานามาโดยตรง ซึ่งกลายเป็นเที่ยวบินตรงเส้นทางแรกที่เชื่อมจีนกับอเมริกากลาง ที่ได้ให้ความสะดวกแก่การไปมาหาสู่ทางเศรษฐกิจและการค้า จีนและปานามา ได้สร้างความร่วมมือทางเศรษฐกิจในโครงการต่างๆ ตัวอย่างเช่น
-
โครงการ One belt one road ที่ปานามาได้เป็นประเทศแรกจากภูมิภาคละตินอเมริกาที่เข้าร่วม เนื่องจากเป็นประเทศที่เป็นจุดเชื่อมต่อระหว่างมหาสมุทรแปซิฟิกและแอตแลนติก เป็นการช่วยอำนวยความสะดวกในการขนส่งสินค้าจีน ซึ่งการเข้าร่วมนี้ทำให้ปานามากลายเป็นหนึ่งในศูนย์กลางการค้าที่สำคัญระหว่างจีนและอเมริกา และทำให้เกิดการลงทุนใหม่ๆในภูมิภาคอื่นเพื่อกระจายเศรษฐกิจของตน สามารถดำเนินความร่วมมือกับผู้ประกอบการจีนที่มีความเข้มแข็ง นำเข้าเงินทุน เทคโนโลยี และประสบการณ์ด้านการบริหารจัดการมากขึ้น ช่วยสร้างศูนย์โลจิสติกส์ การค้า การเงิน และการเดินเรือของปานามาให้เจริญและมีความสามารถในการแข่งขันมากขึ้น และผู้ประกอบการจีนยังสามารถต่อยอดธุรกิจได้สะดวกมากขึ้น
-
การทำข้อตกลงการค้าเสรีกับจีน ที่ยังอยู่ในขั้นตอนการเจรจา โดยปานามาจะหาทางทำข้อตกลงการค้าเสรีกับจีน เพื่อเพิ่มการแลกเปลี่ยน, ส่งเสริมการพัฒนาการค้าระหว่างสองประเทศ, เพิ่มศักยภาพการส่งออกของปานามา และสร้างโอกาสให้แก่นักลงทุนมากขึ้น
ข้อมูลการนำเข้าและการส่งออก
สินค้าที่ปานามาส่งออกไปจีน ในปี 2017
-
ไม้เนื้อหยาบ 48% = $28M
-
เนื้อสัตว์และPellets 30% = $17M
-
เส้นทองแดง 9.7% = $5.51M
สินค้าที่ปานามานำเข้าจากจีน ในปี 2017
-
น้ำมันกลั่น 20% = $1.19B
-
คอมพิวเตอร์ 4.3% = $258M
-
เครน(ปั้นจั่น) 2.1% = $125M
จากตารางแสดงให้เห็นว่าปานามามีการนำเข้าจากจีนมูลค่ารวมทั้งสิ้น $ 5.96B ซึ่งถ้าหากเปรียบเทียบในส่วนที่ปานามานั้นส่งออกไปยังจีนมีเพียงมูลค่ารวม $56.8M เป็นจำนวนที่แตกต่างกันอย่างมาก ขณะที่ปานามาส่งออกจำพวกผลผลิต หรือวัตถุดิบเป็นส่วนใหญ่ แต่ปานามาเป็นประเทศที่แม้จะพัฒนาอย่างรวดเร็วแต่ก็ยังต้องการเทคโนโลยีและความทันสมัยเพื่อที่จะทำมาต่อยอดในส่วนของผลผลิต สิ่งที่ปานามานำเข้าส่วนใหญ่จึงเป็นพลังงานและเครื่องจักร ทำให้มูลค่าการนำเข้าและส่งออกนั้นต่างกันอย่างเห็นได้ชัด ส่งผลให้ปานามาขาดดุลทางการค้ากับจีน